W ochronie przed czerniakiem istotną rolę odgrywa zarówno profilaktyka pierwotna, jak i wtórna (wczesne wykrywanie nowotworu). W profilaktyce pierwotnej najistotniejsze znaczenie ma prawidłowa ochrona przed słońcem. Zaleca się stosowanie filtrów przeciwsłonecznych przynajmniej 15, a ponadto należy unikać ekspozycji na działanie intensywnego światła słonecznego (zakrywać oczy przy pomocy okularów przeciwsłonecznych, chronić głowę i ciało odpowiednim ubiorem). Bezwzględny zakaz opalania się na słońcu dotyczy w szczególności osób ze zmianami dysplastycznymi, o jasnej karnacji oraz z dużą ilością znamion.
Z kolei profilaktyka wtórna obejmuje edukowanie pacjentów co do znajomości zasad wczesnego wykrywania czerniaka, zgodnie z tak zwaną listą objawów ABCD(E). Do symptomów budzących niepokój należą przede wszystkim zmiany zachodzące w istniejących znamionach: powiększanie się znamienia, zmiana kształtu, granic i zabarwienia, a także świąd oraz pieczenie w obrębie zmiany. Równie niepokojące jest wystąpienie nowych ognisk barwnikowych w niezmienionej skórze, które zwłaszcza wykazujących cechy znamion dysplastycznych (asymetria, nieregularne granice, brak pigmentacji, a nawet nadżerka w obrębie zmiany).